Studnia głębinowa – rodzaje i formalności do spełnienia przed budową

Budowa domu jednorodzinnego, czy też każdego innego budynku, nie może obyć się bez wody. Nie da się bez niej przeprowadzić praktycznie żadnych prac, jest niezbędna nie tylko do rozrabiania potrzebnych materiałów, takich jak cement, ale nawet do mycia czy przygotowywania posiłków dla pracowników. Dlatego o jej doprowadzenie należy zadbać już na etapie przygotowywania działki do budowy, najlepiej podłączając się do istniejącej sieci wodociągowej, co niestety nie zawsze jest możliwe. W takim przypadku będziemy skazani na dwa inne rozwiązania, dowożenie wody beczkowozami, kosztowne i wyjątkowo uciążliwe lub wykopanie własnej studni głębinowej, co w dłuższej perspektywie może okazać się zdecydowanie korzystniejsze.

Studnia głębinowa – na jaką się zdecydować

Wbrew pozorom, budowa studni, tego specyficznego ujęcia wody nie jest trudnym zadaniem, chociaż będzie wymagała odpowiedniego przygotowania i spełnienia szeregu formalności, tak, aby wszystko odbyło się w zgodzie z obowiązującymi przepisami. Pierwszy jest oczywiście wybór odpowiedniego rodzaju studni, zależny jednak od wielu niezwykle istotnych czynników, w tym i głębokości warstwy wodonośnej na naszej posesji. Najlepiej zlecić przeprowadzenie stosownych badań i dopiero wtedy wybrać typ studni, a najczęściej stosowane to:

• prosta konstrukcja o głębokości kilku metrów, zabezpieczona betonowymi kręgami i sięgająca zaledwie pierwszej warstwy wodonośnej. Zazwyczaj woda z niej jest zbyt zanieczyszczona, zwłaszcza kiedy na działce jednocześnie znajduje się betonowe szambo i nie nadaje się do picia, lecz tylko do prac budowlanych;
• studnia głębinowa, złożona z rury wprowadzonej bezpośrednio do gruntu, w ochronnej osłonie, na której końcu montuje się filtr, a całość dociera aż do warstwy wodonośnej. Do rury wprowadza się następnie przewód podłączony do pompy głębinowej zasysającej wodę. Jest to najnowocześniejsze rozwiązanie, pozwalające na czerpanie czystej, przefiltrowanej wody z głębokości nawet 30 m, nadającej się do celów spożywczych bez przegotowania;
• studnia abisyńska, w dwóch podstawowych rodzajach, wąskorurowa lub z pompą samozasysającą. Pierwszą wykonuje się także w dwóch wersjach, z rurą osłonową, do której wpuszcza się przewód doprowadzający wodę i bez osłony, która może mieć maksymalną głębokość zaledwie 10 m. Wersja osłonowa jest lepszym wyborem, dociera głębiej, ale obie mają bardzo słabą wydajność, wynoszącą maksymalnie 3,5 metra sześciennego wody na godzinę, a kolejną wadą są też wysokie koszty montażu.

Ważnym elementem wyposażenia każdej studni, co widać również na powyższych przykładach, jest pompa zasysająca, trudno bowiem wyobrazić sobie czerpanie setek litrów wody ręcznie i to z głębokości kilkudziesięciu metrów. Tego typu pompy można bez problemu kupić nawet w marketach z artykułami budowlanymi i są dostępne w postaci gotowych zestawów złożonych z samej pompy oraz zbiornika ciśnieniowego. Budując dom, możemy wybierać spośród wielu ich rodzajów, a najlepsze będą:

• pompy głębinowe, najbardziej uniwersalne, które można montować praktycznie na dowolnej głębokości;
• pompy samozasysające, stosowane między innymi w studniach abisyńskich i pracujące z pełną wydajnością do głębokości 7 – 10 m. Mają stosunkowo niewielką przepustowość i nie mogą być montowane bezpośrednio w studni;
• pompy zatapialne, również używane w studniach o głębokości do 10 m.

Warto też zadbać o oczyszczenie wody, do czego służą z kolei funkcjonalne filtry, usuwające nie tylko większe zanieczyszczenia, piasek czy żwir, ale również te biologiczne, zagrażające naszemu zdrowiu. Są dostępne w kilku wersjach, wymiennych wkładów z tworzyw sztucznych lub włókniny, albo w postaci kolumny oczyszczającej wodę poprzez płukanie jej w specjalnym materiale filtracyjnym. Tego typu filtry powinno się stosować przy każdej instalacji wodnej, bo nieoczyszczona woda prowadzi do osadzania się w niej kamienia i szybkiego uszkodzenia rur, zaworów i kranów.

Studnia głębinowa – formalności, jakie trzeba spełnić przed jej budową

Nie wystarczy niestety wziąć do ręki łopatę i po prostu wykopać sobie na posesji dowolną studnię. Sposób jej budowy jest dokładnie regulowany obowiązującymi w tej kwestii przepisami, których nieprzestrzeganie pociąga za sobą surowe kary finansowe. Warto zapoznać się z nimi przed rozpoczęciem prac, tak, jak i z miejscowym planem zagospodarowania terenu, bo może się okazać, że w tym miejscu budowa studni jest niemożliwa. Zdarza się to na szczęście rzadko i decydując się na własną, powinniśmy przede wszystkim wiedzieć, że na tę tzw. pierwszego poziomu, z której wodę używamy tylko na potrzeby własne, możemy wykopać bez odrębnego zezwolenia. Jej głębokość nie może jednak przekraczać 30 m i musimy zgłosić fakt budowy w odpowiednim wydziale, zazwyczaj architektury, naszego urzędu miasta lub gminy, a do takiego wniosku trzeba będzie dołączyć:

• dokumenty potwierdzające nasze prawo do użytkowania gruntu, działki, na której powstanie studnia;
• rysunki ukazujące jej położenie, dokładną lokalizację, a musi być ona oddalona co najmniej 5 m od granicy działki oraz wszystkich znajdujących się na niej budynków, 7,5 m od przydrożnych rowów, aż 15 m od wspomnianego szamba i 30 m od przydomowej oczyszczalni ścieków.

Przyjmuje się, że dzienna norma zużycia wody na jednego mieszkańca domu wynosi 1,5 m3, a kiedy wartość tę zamierzamy przekroczyć, to będziemy musieli uzyskać osobną zgodę na budowę i wykorzystywanie studni, pozwolenie wodno – prawne. Jego uzyskanie będzie już trochę bardziej skomplikowane, zwiększy się też ilość dokumentów, jakie musimy zgromadzić i przedstawić w urzędzie:

• kompletną dokumentację badań hydrologicznych, robioną po wykonaniu odwiertu na naszej działce, na podstawie której można określić wszystkie parametry przyszłej studni, takie jak poziom statycznego lustra wody oraz wydajność liczoną w metrach sześciennych na godzinę. Takie badania umożliwiają również otrzymanie tzw. karty rejestracyjnej studni;
• projekt wykonywanego odwiertu, który z kolei musi zatwierdzić stosowny urzędnik wojewody.